Bij het eten van een frietje denk je waarschijnlijk niet meteen aan je bijdrage aan het milieu. Gelukkig doet precisielandbouwer Jacob van den Borne uit Reusel dat wel. In samenwerking met o.a. FoodUp! Brabant lanceerde hij: ‘Frietje Precies’. Een heerlijk frietje, gemaakt van aardappel, bataat (zoete aardappel) en pastinaak. Deze gewassen verbouwt hij door een combinatie van precisie- en strokenlandbouw. Dit verbetert de bodemkwaliteit, zorgt voor een gezondere oogst en meer leven op en rond de akker. Bijdragen aan een beter milieu was nog nooit zo makkelijk (en lekker).
Met zijn 600 hectare is precisielandbouwer en Brabander Jacob van den Borne een belangrijke leverancier aan grote aardappelverwerkers. Maar Jacob is ook een innovator en heeft de ambitie om de bodemkwaliteit en biodiversiteit op en rondom zijn akkers te verbeteren. Als precisieboer is hij één van de pioneers in ons land en ver daarbuiten. Hij maakt namelijk gebruik van drones die het gewas scannen en data verzamelen waarna elke plant precies krijgt wat nodig is. Hiermee creëert Jacob een hogere opbrengst per vierkante meter, een betere kwaliteit van de planten en efficiënter gebruik van gewasbeschermingsmiddelen.
De akkers schreeuwen
Ondanks alle innovatie, merkte Jacob dat de vraag naar een beter product uitbleef. Dit stimuleerde hem om een duurzaamheidsslag te maken in de keten: “De akkers schreeuwen om een verbetering van de bodemkwaliteit en de samenleving heeft een groeiende behoefte aan puur een eerlijk eten.” Hier moest een oplossing voor te bedenken zijn.
Kleine voetafdruk
Die oplossing staat inmiddels bekend als het Reuselse ‘Frietje Precies’ en komt tot stand met een combinatie van precisieteelt en strokenteelt. De ingrediënten aardappelen, bataat en pastinaak worden samen met bloemen verbouwd in stroken van zo’n 15 meter breed. Deze combinatie geeft een betere balans en zorgt voor minder plantziektes, een gezondere oogst en meer leven van insecten. Met name de insecten zorgen voor een rijkere en luchtige bodem en dankzij de high-tech van precisielandbouw vindt er geen waterverspilling plaats en zit er geen kunstmest in het grondwater. Paul van Zoggel, business development manager bij Van den Borne Aardappelen, zegt hierover: “Als we dit nieuwe eco-systeem op grote schaal uitvoeren, kunnen we de wereld blijven voeden terwijl we maar een kleine voetafdruk achterlaten in Moeder Natuur.”
FoodUp! Brabant
Deze duurzamere teeltmethode moet boer Jacob natuurlijk ook iets opleveren. En dus legde hij deze kwestie neer bij FoodUp! Brabant, het team van de Provincie Noord-Brabant dat boeren helpt bij het ontwikkelen van nieuw verdienvermogen.
Van grond tot mond
Met ‘Frietje Precies’ wilde Jacob een échte verduurzaming in de keten realiseren. Eentje die van grond tot mond uitvoerbaar en betaalbaar is. Dat vraagt een andere rolverdeling en een andere manier van werken. Paul licht toe: “FoodUp! Brabant beschikt over een netwerk dat rijker en gevarieerder is dan de ketenpartijen die zeggen dat ze voor ons zo belangrijk zijn. Zonder FoodUp! Brabant waren creatievelingen als Ultra Ultra (het campagne- en ontwerpbureau dat het idee van ‘Frietje Precies’ wist te vertalen naar een lekker en sexy product) voor ons onbereikbaar gebleven.”
Kleine hoeveelheden
Toen de eerste oogst het veld afkwam, stuitte Van den Borne op de eerste hindernissen die tot op de dag van vandaag nog niet zijn opgelost. Paul legt uit: ”Als we ‘Frietje Precies’ op grote schaal willen uitrollen, zijn we afhankelijk van fabrieken en die zijn ingericht op grote volumes. Ons afwijkende product start met zulke kleine hoeveelheden, dat fabrieken wel wíllen meewerken, maar het simpelweg niet kunnen omdat het te duur is. Ze moeten hun machines voor een experiment stilleggen en dat is te duur. Maar als we de industrie écht willen veranderen en het milieu willen helpen, dan moeten ook deze grote jongens hun businessmodel aanpassen. De agrarische sector is namelijk niet alleen onderdeel van het klimaatprobleem, maar vooral ook onderdeel van de oplossing.”
Afhaal-horeca en consumenten
Inmiddels is de tweede oogst van het land gekomen en vindt het ‘Frietje Precies’ zijn weg via korte ketens naar de afhaal-horeca en de consument. Het frietje was als try-out verkrijgbaar op de Dutch Design Week in Eindhoven. Dit smaakte (natuurlijk) naar meer. In 2021 is ‘Frietje Precies’ hopelijk verkrijgbaar op festivals. Als je écht niet meer kunt wachten, dan kun je zelf langsrijden in Reusel en een ingevroren zakje voorgebakken ‘Frietjes Precies’ ophalen. Zo trakteer je niet alleen jezelf op een gezond en verantwoord frietje, maar geef je boer Jacob ook nog een goede boterham.
Met één druk op de knop kopieer je gratis de volledige tekst van dit verhaal
