Volwaardig vis-alternatief bomvol regionale ingrediënten

Vis biedt waardevolle eiwitten en vetzuren, maar de vangst richt wereldwijd enorm veel milieuschade aan. Overbevissing, vervuiling, CO₂-uitstoot, de grote afstand die de vis vaak aflegt voor het op je bord ligt. De consument is zich meer en meer bewust van de klimaatimpact van zijn voedingskeuze. Men weet de weg naar vlees- en zuivelvervangers steeds beter te vinden, maar voor vis was er nog geen goed alternatief. Nu wel! Monkeys by the Sea bedenkt en maakt visopvolgers: plantaardige alternatieven voor vis, schaal- en schelpdieren.

Thijs Wullems, oprichter van Monkeys by the Sea, werkte dertien jaar in de internationale handel in vis, schaal- en schelpdieren. Daar zag hij ook de schaduwkanten van de visserij op de oceaan. Toch ging de knop om, na een bijna spirituele ontmoeting met een walvishaai tijdens een duikvakantie. Sindsdien wil Wullems de oceanen voor de toekomstige generaties veiligstellen. Thijs Wullems: “Als vader van drie kinderen ben ik bezorgd over de toekomst van onze planeet. De urgentie om de oceaan te beschermen voor de volgende generatie is onmiskenbaar.

Wat de producten van Monkeys by the Sea uniek maakt, is de combinatie van ingrediënten van het land en uit de zee. Zo gebruiken ze zeewier, microalgen en gezuiverd zeewater uit het nationaal park Oosterschelde, maar ook plantaardige ingrediënten van het land, zoals erwtenproteïne, oesterzwammen en suikerbietvezels. Die combinatie van land en zee maakt dat de nieuwkomer de producten een mooie smaakbalans en textuur kan meegeven. Ook in hun naam komt de combinatie van land en zee terug, maar deze heeft nog een diepere betekenis. Onderzoekers van de Universiteit Leiden hebben ontdekt dat apen die aan zee wonen, een grotere hersencapaciteit hebben dan andere apen. Dit komt doordat zij meer eiwitten binnenkrijgen met het eten van zeewier en schelpjes.

De Roosendaalse startup heeft goed gekeken naar de markt van vis- en vegetarische producten om te bepalen welke producten potentie hebben. Inmiddels zijn er vijftien visvervangers verkrijgbaar, zoals plantaardige tonijn-, garnalen- en krabsalades, krokante vissticks en zeewierbites. Thijs Wullems: “Het is ons gelukt om producten op de markt te zetten die qua smaak, textuur en voedingswaarden niet onderdoen voor een stukje vis. Vis heeft een bijzondere smaak en textuur, die moeilijk is na te bootsen. Het is een uitdaging om de juiste ingrediënten en technieken te combineren om het echte product zo precies mogelijk na te maken. Onze tonijn, bijvoorbeeld, is qua eiwitgehalte gelijk aan echte tonijn. 

Thijs Wullems: “Maar weinig mensen weten dat vis de meest verhandelde proteïne ter wereld is: het wordt letterlijk de hele wereld over gesleept. Alleen al de transportstroom heeft een enorme CO₂-impact. Wij gebruiken in onze producten bewust geen soja of palmolie. Door lokale ingrediënten te gebruiken, maken we veel minder food miles. Dat maakt de keus voor West-Brabant ook logisch: Brabant is de grootste voedselproducerende regio van Nederland. The Protein Brewery uit Breda ontwikkelt een eiwit uit fermentatie, dat heel veel voedingsstoffen bevat. We onderzoeken momenteel het mogelijke gebruik hiervan in onze producten. We zijn bezig met Cosun Beet Company uit Dinteloord. Een bepaalde vezel uit de reststroom van de suikerbiet blijkt heel goed te werken in een van onze witvisproducten. De oesterzwamproducten van Beefygreen uit Helmond gebruiken we in onze krabsalade. We werken samen met kennisinstellingen als Curio en HAS en innovatiehubs als Food Tech Brainport of het Delta Agrifood Businesspark in Bergen op Zoom. Rewin, de regionale ontwikkelingsmaatschappij van West-Brabant, helpt ons verder te groeien. Van de provincie hebben we de Agrifoodpluim ontvangen. Dit vertelt ons, dat we op de juiste weg zitten.”

Als het over vis gaat, staan we pas aan het begin van de eiwittransitie. Monkeys by the Sea biedt alternatieven als plantaardige tonijnsalade, super knapperige vissticks en krokante kabeljauwhapjes. Thijs Wullems: “Tijdens de eiwittransitie heeft de consument benamingen nodig als begeleiding en referentiekader. Nu spreken we nog over zuivelvervangers, vleesvervangers, en visvervangers, op den duur hoop ik dat dit opzichzelfstaande producten worden. Er gaat nog veel gebeuren. Onze bijdrage richt zich op innovatie en het samenbrengen van de verschillende partijen om de producten naar een hoger niveau te tillen.”